Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie heeft onlangs ruim duizend oude luchtfoto’s als open data beschikbaar gesteld. Het blijkt een goudmijn in diverse opzichten: historische waarde en soms een haast poëtische schoonheid.
De foto’s zijn gemaakt tussen 1920 en 1940 door fotografen van de Luchtvaartafdeeling van de Landmacht. Die afdeling was de voorloper van de huidige Luchtmacht. Van de foto’s die nu vrij zijn gekomen zijn er 49 boven Amsterdam gemaakt. We lichten er een paar uit.
Het Paleis voor Volksvlijt (1864, C. Outshoorn) nog voor het in 1929 door brand verwoest werd. Met erachter de Galerij (1883, A.L. van Gendt). Rechtsboven is het in 1939 gesloten station Weesperpoort te zien. (hi-res-foto bij de bron)
Het Olympisch Stadion (J. Wils) in 1928. Voor het stadion staan de gebouwen waarin tijdens de Spelen de krachtsport- en schermtoernooien werden gehouden. Ze werden na de Spelen afgebroken; daar staan nu de twee Citroën-garages. Wat opvalt is de leegte rond het stadion. Wel ligt er al een dijklichaam voor het ringspoor, en er staan twee blokjes woningen. Het stadion linksonder is het Nederlandsch Sportpark (1914, Harry Elte), een voetbalstadion dat ook na de Spelen werd afgebroken. (hi-res)
De Spaarndammerbuurt. De kerk is de in 1968 afgebroken Maria Magdalenakerk (1891, Pierre Cuypers). Het fabriekscomplex in het midden is van de Wester Suikerraffinaderij, de latere CSM in Halfweg. Daarvan resteert nu enkel nog een kantoorpand aan de Spaarndammerstraat. Linksboven de Houthavens. De bomen rechts staan op de Westerbegraafplaats: geopend in 1860, gesloten in 1894, grotendeels geruimd in de jaren 1920/30. Linksonder het wigvormige badhuis (1916, Publieke Werken) aan de Zaanstraat. (hi-res)
De Oranjesluizen (1872), de oostelijke afsluiting van het Noordzeekanaal. Nog met het stoomgemaal (1895-1990) dat het water in het Binnen-IJ en het Noordzeekanaal op peil moest houden. En elf grote visserijschepen op een rijtje; misschien de vloot van Durgerdam? Rechts het Zeeburgereiland, waar binnenkort de Sluisbuurt zal verrijzen. (hi-res)
Blader hier door de beeldbank van het NIMH. Zie ook dit artikel in NRC Handelsblad (betaalmuur-alert).
Alle foto’s: gemaakt door de Technische Dienst Luchtvaartafdeeling; bron: NIMH; licentie: CC-BY 4.0.
