In het nieuwsbericht vandaag over de asielzoekers wordt en passant gemeld dat de gevangenis in de Havenstraat leeg staat. Blijkbaar is Justitie voortvarend te werk gegaan met de eerder dit jaar aangekondigde sluiting van het gebouw. Het is overigens niet de eerste keer dat er geen gevangenen meer zitten.
De gevangenis dateert uit 1890. Architect was Willem Metzelaar, ingenieur-architect van het ministerie van Justitie – net als eerder zijn vader Johan. Willem is bekend van de koepelgevangenis in Haarlem. Hij ontwierp ook enkele woningen aan de Amstelveenseweg en Vaartstraat voor personeel van de gevangenis in de Havenstraat, en de rechtbank aan het Kleine-Gartmanplantsoen (nu De Balie).
Het gebouw diende afwisselend als strafgevangenis en huis van bewaring. In de jaren ’80 werd het ook al eens gesloten. Het werd toen onder meer gebruikt door het Internationaal Folkloristisch Danstheater en door de Baghwan-beweging. Toen er echter een landelijk cellentekort ontstond, kocht het Rijk het gebouw snel weer terug van de gemeente en werd het na een verbouwing in 1987 weer een huis van bewaring. Toen zijn ook de non-descripte vleugels aan de oost- en westkant toegevoegd.