's-Gravelandseweg (Weesp) 48

Selecties van bouwwerken

Gereedschap

Voormalig stoomgemaal, gebouwd voor de bemaling van de Nieuwe Keverdijkse polder. Het verving een drietal windmolens. Overtollig water uit de polder werd omhoog gepompt naar de Vecht.

De polder heet 'Nieuwe' omdat hij is ontstaan door de samenvoeging van drie kleinere polders, waaronder een 'oude' Keverdijkse polder.

De besturen van de drie polder hadden een Amsterdams bureau ingeschakeld voor het ontwerp van het gemaal, het bureau van de ingenieurs Beyerinck en De Leeuw. Dat "Ingenieurs-bureau voor Stoombemaling" was in 1875 opgericht. Beyerinck was directeur van machinefabriek De Atlas, De Leeuw was directeur geweest van de Stadswaterwerken en al 25 jaar dijkgraaf van de Anna Paulownapolder. Voor het bouwkundige aspect werkten ze samen met A.L. van Gendt; wellicht was die ook betrokken bij dit gemaal.

Oorspronkelijk bestond het complex uit twee delen: links de machinistenwoning en rechts het gemaal. Daartussen stond de ruimte met de vijzel. Om de polder onder water te kunnen zetten werd tegelijk een inundatiesluis gebouwd.

De stoommachine werd in 1930 vervangen door een elektrisch gemaal. De schoorsteen werd afgebroken. Toen werd de vijzelruimte vervangen door het huidige middendeel. De linker helft daarvan was een uitbreiding van de woning.

In 2011 werd het gemaal uit bedrijf gehaald. De bemalingstaak was overgenomen door een nieuw, eenvoudig elektrisch gemaal dat achter het oude staat.

Het gemaal is een provinciaal monument.