• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: januari 2021.
    Afbeelding uit: januari 2021.
    Afbeelding uit: november 2011.
    Afbeelding uit: april 2012.
    Afbeelding uit: november 2011.
    Afbeelding uit: november 2011.
    Afbeelding uit: januari 2021.
    Afbeelding uit: maart 1994. Hoek Spuistraat - Raadhuisstraat.
    Afbeelding uit: 1897. Foto gemaakt nog tijdens de bouw. Let op de mannen in de linker toren.
    Afbeelding uit: 1897. Het gebouw is hier nog in aanbouw.
    Afbeelding uit: juni 2015. Gedenksteen voor in de oorlog omgekomen PTT-medewerkers. Het reliƫf is gemaakt door Paul GrƩgoire.
    Afbeelding uit: januari 2017. Trappenhuis.
    Afbeelding uit: januari 2017.
    Afbeelding uit: circa 1921. Het grote lokaal van de afdeling postwissels met de loketten.
    Afbeelding uit: circa 1921. Bestellerskamer.
    Afbeelding uit: januari 2022. Windwijzer op de toren op de hoek Spuistraat-Raadhuisstraat. Op het paard zit een ruiter die op een posthoorn blaast.

    Voormalig hoofdpostkantoor. Ontworpen door de toenmalige rijksbouwmeester Peters. Hij combineerde neogotiek en neorenaissance tot een stijl die ook wel postkantoorgotiek wordt genoemd.

    Tussen de rijke decoratie zitten veel diermotieven, waaronder allerlei spuwertjes.

    Het gebouw illustreert de ontwikkeling van dit deel van de binnenstad: schaalvergroting en zakelijk gebruik, samengevat in de term cityvorming. Het eerste 'postcomptoir' op deze plek dateerde uit 1748. Na een eeuw was het te klein en werd het vervangen door een groter gebouw, ten koste van een handvol woonhuizen. Dat 'Koninklijk Postkantoor' kreeg steeds meer taken (pakketdienst, telefonie) en was mede daardoor na enkele decennia ook alweer te klein. Het werd samen met de rest van het blok gesloopt om plaats te maken voor het gebouw van Peters.

    Een reportage uit 1934 beschrijft hoe post voor Amsterdam hier verwerkt werd. Brieven en pakjes die per trein op het Centraal Station arriveerden werden met vrachtwagens opgehaald. Eenmaal gesorteerd stapten de bestellers op de tram om de post in de wijken rond te brengen. Dat gebeurde destijds nog drie keer per dag.

    In 1953 werd besloten om de meeste postfuncties te verplaatsen naar een nieuw postcomplex op het Oosterdokseiland. Het duurde tot 1966 eer de verhuizing plaatsvond. De vrijgekomen ruimte werd ingenomen door de ook hier gevestigde telegraafdienst.

    In 1988 verhuisden de hier overgebleven PTT-diensten naar Singel 250. Het leeggekomen gebouw werd verbouwd tot winkelcentrum Magna Plaza door de Zweedse projectontwikkelaar Lars Magnusson.

    Hoofdpostkantoor. Nieuwezijds Voorburgwal 182, Spuistraat 137-139

    Datering:
    1895-1899
    Ontwerp:
    Peters, C.H.
    Bouwstijl:
    Postkantoorgotiek
    Oorsponkelijke functie:
    Postkantoor
    Status:
    Rijksmonument (5989)
    Bronnen & links:
    Laatste wijziging:
    januari 2024

    Er zijn 352 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

    Toon afbeeldingen Stadsarchief (352)

    Zoeken