Turngebouw, Nieuwe Passeerdersstraat 1-3

Selecties van bouwwerken

Gereedschap

Voormalig gymnastiekgebouw, met bovenwoningen op de hoeken. De architecten Jonas Ingenohl en Karel Muller, de laatste zelf een turner, tekenden later ook de fietsschool die nu Zuiderbad is.

De bouwkundige H.H. Baanders trad tijdens de bouw op als opzichter.

Turnen werd destijds als een gezonde tijdsbesteding beschouwd, gunstig voor de lichamelijke ontwikkeling. De gemeente stelde een terrein beschikbaar; particulieren richtten een NV op die het benodigde kapitaal verzamelde. In 1887 werd de "inrichting voor heilgymnastiek en orthopedie" geopend.

De locatie was eerder in gebruik als tapijtklopperij.

Het gebouw werd in 1887 door vier verenigingen gebruikt: 'De Amsterdamsche Gymnastiek-Vereeniging', 'Kracht en Vriendschap', 'Olympia' en 'Lycurgus'.

Een prestigieuze wedstrijd was het jaarlijkse kampioenschap van de Amsterdamsche Turnbond. De namen van de winnaars werden gegraveerd op een marmeren plaat in de hal, die in 1899 nog mede door Muller aan de bond geschonken was. Vanwege de plaquette werd het toernooi de Steenwedstrijd genoemd. Vanaf 1926 stond het ook open voor vrouwen.

In de jaren 1970 kwam een einde aan het turnen. Vanaf 1978 werd het gebouw gebruikt door jeugdtheater De Krakeling. Dat verhuisde in juli 2020 naar een gebouw op het Cultuurpark Westergas, naar eigen zeggen vanwege verzakkingen van het turngebouw en de verslechterde bereikbaarheid ervan.

Bij de daarop volgende verbouwing (gereed in 2023) tot kantoorpand kreeg het oude turngebouw een nieuwe fundering en een warmte-koude-opslag voor verwarming en koeling.