Oorspronkelijk was dit een huis met werkplaatsen in het souterrain en daarboven vier woningen. Het had weinig diepte, de plattegrond was vrijwel vierkant. Eigenaar en bouwer was de timmerman-makelaar Franciscus Bensdorp (Amsterdam 1852 - Nunspeet 1941), die hier met zijn gezin ging wonen. Destijds lag voor de deur nog de Lijnbaansgracht; die werd in 1909 gedempt.
Bensdorp verhuisde in 1920 naar de Ruysdaelkade.
Aandere bewoners van het eerste uur:
- J.H.A. Nieuwenhuijsen (Amsterdam 1861 - 1910), kassier bij trambedrijf AOM, met zijn vrouw. Ze kregen hier drie kinderen en verhuisden in 1898 naar Sarphatipark 65.
- F.H. van Duinen (Amsterdam 1859 - 1937), kantoorbediende, met gezin. Verhuisde in 1902 naar de Eerste Helmersstraat.
De horecageschiedenis van het pand begon in 1915 met de komst van cafƩ-restaurant Hollandais, op de onderste bouwlagen. Hollandais was vermoedelijk de opvolger van een bekend cafƩ met die naam dat had moeten wijken voor het Hirschgebouw, aan de overkant van het plantsoen. Er werd Original Pilsener geschonken (pils uit Pilsen), en dagschotels geserveerd bestaande uit soep, vlees, groente en aardappelen. In 1920 werd het pand naar ontwerp van architect Jac. Duncker; daarbij werden van de resterende woningen hotelkamers gemaakt.
In 1935 is Hollandais gesplitst in een hotel Hollandais op de bovenste verdiepingen, cafetaria De Bock op de parterre, en chinees-indisch restaurant China op de eerste verdieping. De Bock werd in 1938 uitgebreid met brasserie 'In de smidse' in het achtergelegen pand aan Korte Leidsedwarsstraat 26. Later werd ook het hotel deel van De Bock.
In 1950 werd op het dak een stalen constructie aangebracht t.b.v. grote lichtreclames.
De Bock heeft hier tot begin jaren 1960 bestaan. In 1963 kwam er hotel-cafƩ-restaurant Wienerwald, dat het tot in de jaren 1980 volhield.
Anno 2022 zit op de parterre cafƩ-restaurant In The City. De twee bovenste verdiepingen worden als berging gebruikt.
Oorspronkelijk adres, tot 1915: Lijnbaansgracht 248.
Kleine-Gartmanplantsoen 5
- Datering:
- 1892
- Ontwerp:
- Bensdorp, F.
- Bouwstijl:
- Oorsponkelijke functie:
- Woningen en werkplaats
- Status:
- -
- Bronnen & links:
- Archieven bouwdossiers, bevolkingsregisters en adresboeken SAA, krantenarchief KB
- Dagschotel Hollandais: Algemeen Handelsblad 10-12-1916, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Smidse: Maasbode 5-6-1938, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Laatste wijziging:
- juni 2022
Er zijn 32 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.