Twee rijen met portiekflats haaks op de Bos en Lommerweg, van elkaar gescheiden door een binnentuin met daarin een kapel. Ze staan in het noordwestelijke kwadrant van de toenmalige uitbreidingswijk Bos en Lommer. Opdrachtgever was woningbouwvereniging Het Oosten; architecten het duo Evers & Sarlemijn.
De delen op de koppen stonden oorspronkelijk iets
versprongen ten opzichte van de middengedeelten. Door een uitbouw aan de tuinzijde (bij een renovatie in 2005-2006) is dit verschil weggewerkt.
Er werden in totaal 140 woningen en vier winkelruimtes gebouwd. De bergingen kwamen in de onderste bouwlaag, de plint. De onderste woningen hadden vijf kamers (drie op 1-hoog, twee aan de tuinkant van de begane grond) met 116 mĀ²; de overige waren driekamerwoningen met 59 mĀ².
Opmerkelijk is de kapel die aan de noordkant in de gemeenschappelijke binnentuin staat. Het gebouwtje is opgetrokken in een romaans aandoende bouwstijl, waarbij dezelfde bakstenen en dakpannen werden gebruikt als bij de flats. De kapel was een devotiekapel ter ere van de hemelopneming van Maria; binnen stond een beeld van Maria. Het gebouw was een geschenk van de leden ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van Het Oosten in 1951. Het is tegenwoordig (2022) niet meer als kapel in gebruik.
Typerend zijn verder de toegangen tot de portieken: uitbouwtjes met aan weerszijden van de deuren beeldhouwwerk met taferelen uit het leven van Jezus (Jan van Schaffelaarplantsoen) en het Oude Testament (Akbarstraat). Makers van de uit kalksteen gehouwen reliƫfs aan het plantsoen waren de Amsterdammers Jan Meefout (1915-1993) en Arie Teeuwisse (1919-1993); de terracotta reliƫfs aan de Akbarstraat werden gemaakt door Willem Reijers (1910-1958).
Ook opvallend zijn de zuilen bij de winkelruimtes aan de kopse kanten.
Eerste gebruikers van de winkelruimtes:
- Jan van Schaffelaarplantsoen 1: manufacturenwinkel van M.M. Snijders-Veenhof. Zij woonde op nummer 5, 1-hoog.
- Akbarstraat 2: een slagerij; slager Van Rossum woonde 6-huis.
- Jan van Schaffelaarplantsoen 35: drogisterij Van der Aat. Eigenaar A.L. van der Aat woonde in 35-huis.
- Akbarstraat 36: een melkwinkel; uitbater P. van der Laan woonde op 32-huis.
Westelijk van dit zgn. Akbarblok werden gelijktijdig nog 2x2 soortgelijke stroken met portiekflats gebouwd (architecten A.J. Kramer en J.W. Dinger voor Eigen Haard). Die zijn tussen 2015 en 2020 vervangen door overwegend gesloten bouwblokken.
Het Akbarblok zelf werd in 2005-2006 gerenoveerd door architectenbureau Villanova. Aan de achterzijde werden de woningen uitgebreid; de bg-woningen kregen een kamer met raam aan de straat. De drie woningen in de koppen van de blokken werden samengetrokken tot twee.
De toenmalige eigenaar, woningcorporatie Far West, verkocht het grootste deel van de woningen aan particulieren. Anno 2021 waren er nog 22 sociale huurwoningen, die beheerd werden door de corporatie Rochdale. De renovatie werd bekroond met de Geurt Brinkgreve Bokaal 2006, een gemeentelijke prijs voor herontwikkelings- en renovatieprojecten.
- Deel van Bos en Lommer (AUP)
Akbarstraat 2-36, Jan van Schaffelaarplantsoen 1-35, Bos en Lommerweg 246-248, Leeuwendalersweg 29-31
- Datering:
- 1951
- Ontwerp:
- Evers, A. & G.J.M. Sarlemijn
- Bouwstijl:
- Bossche School
- Oorsponkelijke functie:
- Woningen, winkels en kapel
- Status:
- -
- Bronnen & links:
- Verslag eerstesteenlegging: Maasbode 12-12-1950, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; geschenk: archief.amsterdam/…
- Over het beeldhouwwerk: H. Gosen, Het Akbarblok, cultuurhistorische verkenning, 2011. www.gevelstenen.net/… (pdf)
- Over de renovatie: www.nul20.nl/… ; www.villanova-architecten.nl/… AT5, www.youtube.com/…
- Laatste wijziging:
- oktober 2022
Er zijn 33 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.