• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: circa 1930. Gepubliceerd in het Bouwkundig Weekblad/Architectura nr. 33, 1934.
    Afbeelding uit: 1894. "Plattegronden en gevels van het kantoorgebouw der Assurantie My Tegen Brandschade De Nederlanden. Sophiaplein Amsterdam. Schaal 1 a 50. HP Berlage Nz. Arch"
    Afbeelding uit: 1902. Tekening gepubliceerd in het tijdschrift De architect, twaalfde jaargang.
    Afbeelding uit: juli 2011. Woningen aan het Javaplein (1915).
    Afbeelding uit: september 2011. ANDB-gebouw, Henri Polaklaan.
    Afbeelding uit: oktober 2011. Mercatorplein.
    Afbeelding uit: augustus 2020. Op het Victorieplein, een centraal punt in Berlages Plan-Zuid, staat dit standbeeld van de bouwmeester. Het werd gemaakt door Hildo Krop en was gereed in 1966.

    H.P. Berlage

    20 februari 1856 - 11 augustus 1934

    Hendrik Petrus Berlage werd geboren in Amsterdam. Zijn vader was advocaat. Als jongen woonde hij enige tijd tegenover het woonhuis van Pierre Cuypers in de Vondelstraat. Berlage doorliep in Arnhem de HBS, studeerde een jaar aan de Amsterdamse Rijks-Academie van Beeldende Kunsten en daarna aan de vooraanstaande Eidgenƶssische Polytechnische Schule in ZĆ¼rich. In 1881 trad hij in dienst van Th. Sanders, waar hij in 1884 compagnon werd. Vijf jaar later ging hij zelfstandig verder.

    Aanvankelijk hanteerde hij de destijds populaire neostijlen, die teruggrepen op het verleden. Later experimenteerde hij met mengvormen van rationalisme en art nouveau. Uit zijn voorkeur voor torens blijken Italiaanse invloeden.

    Berlages architectonische hoofdwerk is ontegenzeggelijk de Koopmansbeurs aan het Damrak (1903). Zelf vond hij het Gemeentemuseum in Den Haag het meest geslaagd, hoewel dat pas in 1935 werd geopend, na zijn dood. Dat gebouw vertoont invloeden van de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright.

    De Koopmansbeurs was een baanbrekend ontwerp. Het brak definitief met de oude neostijlen. De structuur van het gebouw had voldoende kracht om een ruimte te scheppen; met architectonische middelen dus, zoals geleding van de gevel en variƫren met de bouwhoogte.

    In 1910 werd Berlage huisarchitect van de net opgerichte Algemeene Woningbouwvereeniging (AWV). Voor die woningcoƶperatie heeft hij diverse complexen ontworpen.

    In 1914 verhuisde hij naar Den Haag.

    Berlage was ook stedenbouwkundige. Zo maakte hij plannen voor Zuid (Plan Zuid, 1905/1917) en voor de Transvaalbuurt (1903).

    Berlage was in 1887 getrouwd met Marie Bienfait, met wie hij twee kinderen kreeg. Hij overleed in 1934 in Den Haag en werd gecremeerd te Westerveld. Sinds 1966 staat te zijner nagedachtenis een standbeeld op het Victorieplein.

    Alle personen en organisaties

    Bronnen & links:
    • Manfred Bock e.a.: H.P. Berlage en Amsterdam. Meulenhoff/Landshoff, Amsterdam 1987.
    Laatste wijziging:
    februari 2021

    Zoeken