S. Vieyra
21 november 1902 - 17 februari 1945
Simson Vieijra werd geboren in Amsterdam als zoon van Elias Vieijra, een werkman, en Rachel Mossel. Hij noemde zich Simon; zijn achternaam wordt nu meestal gespeld als Vieyra.
Na de HBS volgde hij een opleiding aan het Hooger Bouwkundig Onderricht, de latere Academie voor Bouwkunst. In het bevolkingsregister stond hij aanvankelijk geregistreerd als bouwkundig tekenaar; later werd dat doorgehaald en stond er architect. Praktijkervaring deed hij op bij de bureaus van de architecten G.J. Rutgers en D. Greiner. Vanaf 1926 werkte hij zelfstandig.
Vieyra werkte vooral voor Joodse opdrachtgevers. De eerste projecten die ons bekend zijn, dateren uit 1927. Onder zijn leiding werd het clubgebouw van de Foresters-orde in de Sarphatistraat verbouwd, in 1927. Tien jaar later ontwierp Vieyra daar een geheel nieuw gebouw, in een klassieke stijl. Hij was lid van de orde; vermoedelijk kreeg hij via dat netwerk diverse andere opdrachten. Ook uit 1927 dateert het winkelhuis op de hoek van Utrechtsestraat en Keizersgracht, meer in de sobere stijl van de Delftse school.
Eind jaren '20, begin jaren '30 volgde een reeks opdrachten voor bouwwerken aan de toen net gesaneerde Valkenburgerstraat: een tweetal bakkerijen, een wagenmakerij (1931), een garage (1933), de sjoel Sjaangarei Tsion (1932). De meeste kwamen aan de oneven zijde van de straat - waar na de oorlog alle bebouwing moest wijken voor het IJtunnel-tracƩ. Een opdracht van de Gemeentelijke Woningdienst voor twee wooncomplexen in de gesaneerde buurt werd vanwege de uitgebroken economische crisis ingetrokken.
Uit die tijd dateren ook projecten in de gordel '20-'40:
Stadionweg 21-29, woonhuis, 1929;
Pythagorasstraat 38-40, winkelhuizen, 1930;
Transvaalstraat 79, smederij met bovenwoningen, 1930.
In 1933 restaureerde hij een synagoge in de (nu verdwenen) Korte Houtstraat, Reisjies Touv.
Een grote opdracht was het ontwerp van de Cinetone-studio's aan de Duivendrechtskade (1933), een verbouwing van een oude fabriek. In 1934 verrees aan de Oudeschans een fors kantoorgebouw van de hand van Vieyra.
Uit 1936 zijn nog twee winkelverbouwingen bekend: Kalverstraat 128-130 en Haarlemmerstraat 87. Hij werkte ook buiten Amsterdam.
Simon Vieyra trouwde in 1926 met Betsy van Sijes (Amsterdam 1904 - 1990). Het paar kreeg Ć©Ć©n dochter. Hij werd in 1943 door de Duitse bezetter gedeporteerd naar Westerbork en van daar naar Bergen-Belsen, waar hij in februari 1945 overleed.
- Bronnen & links:
- K. Hofman: Simon Vieyra. In Rebel, mijn hart. Kunstenaars 1940-1945. Nieuwe Kerk, Amsterdam / Waanders, Zwolle 1995.
- Ondernemers-biografie: www.iisg.nl/… (pdf)
- Valkenburgerstraat: Nieuw Israelietisch Weekblad 31-1-1931, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; idem 6-1-1933, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Archief Bevolkingsregister, krantenarchief KB, Atlas Gordel '20-'40.
- Laatste wijziging:
- januari 2021