• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: januari 2012. Van Limburg Stirumplein.
    Afbeelding uit: november 1927.
    Afbeelding uit: mei 2017. Tegeltableau in winkel op de Haarlemmerdijk.
    Afbeelding uit: december 1923. Advertentie in de Telegraaf waarin het bedrijf winkelruimte zoekt.

    De Gruyter

    1818 - 1976

    Keten van kruidenierswinkels. Piet de Gruyter (1795-1867) verwerkte met zijn grutmolen vanaf 1818 peulvruchten, zaden en granen, die hij verkocht aan boeren in de omgeving van 's-Hertogenbosch. Het bedrijf groeide gestaag tot een "stoomgrutterij en meelfabriek". Aan het eind van de negentiende eeuw opende het bedrijf, inmiddels geleid door het nageslacht van de oprichter, een aantal winkels. Dat bleek een slimme zet.

    Het eerste Amsterdamse filiaal werd in 1902 geopend op Nieuwendijk 35. Er zouden er nog zo'n zeventig volgen (in 1938 waren het er 40). Op het hoogtepunt in de jaren '60 had De Gruyter ruim 500 winkels in Nederland. De keten wist echter niet om te gaan met het fenomeen zelfbediening, dat rond die tijd een sterke opgang maakte. De Gruyter miste de aansluiting en raakte in de problemen. De laatste winkels sloten in 1976.

    In het verzuilde Nederland was de clientĆØle vooral katholiek.

    De keten had een voorkeur voor winkels op een hoek. In Amsterdam heeft het bedrijf enkele winkels laten bouwen, zoals in de Leidsestraat; de andere filialen kwamen in bestaande panden. Veel winkels hadden blauw geglazuurde tegels op de pui.

    De keten werkte met vaste architecten, die leiding gaven aan een bouwbureau. Aanvankelijk, tot 1925, was dat W.G. Welsing (1858-1942), en vanaf 1928 T.P. Wilschut (1905-1961).

    Zoeken