Zeeburgerdijk 115-119

Selecties van bouwwerken

Gereedschap

Gebouwd als ontsmettingsinrichting voor de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, met dienstwoning.

Hier had de ontsmetting plaats van huisraad, beddengoed en kleding afkomstig uit woningen waar besmettelijke ziekten geconstateerd waren. Het ging dan om ziekten als difterie en tyfus. Voor de ontsmetting stonden hier diverse ovens en baden met kokend water en/of chemicaliën. Ook spullen die ontluisd moesten worden, werden hier behandeld.

Het gebouw was opgedeeld in een 'besmet' en een 'ontsmet' deel: rechts werden de besmette goederen in ontvangst genomen, links verlieten ze ontsmet het gebouw.

Het was de tweede dergelijke inrichting in Amsterdam; de eerste stond aan de Kostverlorenvaart bij de belt.

De torenachtige uitbouwen aan de achterkant dienden als liftschachten. Het rechter bijgebouw, aan de Veelaan, was oorspronkelijk een waslokaal, en later een werkplaats. Het andere bijgebouwtje, links van het hoofdgebouw, diende voor de opslag van chemicaliën.

In 1918 werd het gebouw tijdelijk ingericht als ontschurftingsinrichting. Daartoe kwamen er twaalf badkamers.

In 1951 werd het werk van de ontsmettingsdienst samen met dat van de havendienst en de ongediertebestrijdingsdienst ondergebracht in één geheel, de Sanitaire Dienst. Die afdeling van de GG&GD was hier gevestigd, tot ze in 1985 naar een nieuw pand aan de Rijswijkstraat vertrok.

In het rechter deel kwam vervolgens een Turkse moskee, Ulu Camii (Grote Moskee). Aanvankelijk volgde die de denkbeelden van de pro-Iraanse moslimleider Cemalettin Kaplan, een aanhanger van ayatollah Khomeiny; in 1989 stapte ze over naar het Turkse staatsnetwerk Diyanet, en later naar de Turkse Federatie Nederland, een Turks-nationalistische organisatie waarvan het hoofdkantoor gevestigd is in het linkerdeel van het gebouw. Dat deel werd en wordt verder gebruikt door onder meer Turkse culturele verenigingen.

Oorspronkelijk adres: Zeeburgerdijk 131.

Zeeburgerdijk 115-119