Toldwarsstraat 1-7

Selecties van bouwwerken

Gereedschap

Gebouwd voor de Algemeene Arbeiders-Cöperatie "De Dageraad". In het souterrain in het midden was een broodbakkerij gevestigd, met ruimte voor elf ovens. Verder waren er magazijnen voor de kruidenierswaren van de coöperatie, en dertien woningen.

De Welstandscommissie wees het oorspronkelijke ontwerp van Hartkamp af; geldschieter ANDB beval Berlage aan bij de coöperatie. Die ontwierp een nieuwe gevel.

Geestverwanten op de redactie van Het Volk schreven in juli 1908:

Het zou ons te ver voeren, wilden we van elk hoekje van het ruime gebouw een beschrijving geven. Maar het dak mogen we niet onvermeld laten. Daar bevindt zich een torentje, waarop, we zijn er zeker van, bij belangrijke gebeurtenissen in de soc.-dem. arbeidersbeweging de roode vlag zal worden geheschen. Omdat de „Dageraad”, hoe ze ook moge groeien, één blijft met de beweging der socialistische arbeiders, voor wie de koöperatie een machtig middel is, in den strijd der ontvoogding hunner klasse.

In 1921 fuseerde de Dageraad met enkele collega's tot de neutrale coöperatie Samenwerking. Die bleef dit pand gebruiken. De bakkerij werd in 1965 gesloten, toen de coöperatie een nieuwe bakkerij in gebruik nam op het terrein van de Markthallen.

Toldwarsstraat 1-7, Tolstraat 57-59, Pieter Aertszstraat 60-64