Sophialaan 1-3

Dubbele villa, een voorbeeld van luxe woningbouw in de sobere variant van de Amsterdamse School-stijl.

Aanvankelijk waren het twee herenhuizen. Na een verbouwing in 1935 van het interieur door J. Scheelbeek werden het appartementen.

De villa werd nog voor ze geheel gereed was op een veiling verkocht, in 1921. Een jaar later was het pand eigendom van de Rotterdamsche Handels- en Landbouwbank, die er een bijkantoor in vestigde.

Dat filiaal werd geleid door de Rotterdamse advocaat Willem H. Broekhuijs (1883-1926). Hij was de organisator van populaire doch louche obligatieleningen, feitelijk loterijen. Met een inleg van ƒ 10,- leenden deelnemers geld aan de 'bank', met kans op het winnen van een mooie villa. Die prijs werd gefinancierd door een volgende lening/loterij uit te schrijven.

In 1923 heeft Broekhuijs vanuit deze villa ook nog gepoogd een krant op te zetten. Hij was benaderd door hoofdredacteur J.C. 'Kick' Schröder van de Telegraaf met het verzoek om die krant te kopen; Schröder was ontevreden over eigenaar Hendrik Holdert. Holdert wilde echter niet verkopen, waarop Broekhuijs probeerde om Telegraaf-concurrent Het Nieuws van den Dag te kopen. Holdert slaagde er in om die krant voor de neus van Broekhuijs weg te kapen. Daarop besloot Broekhuijs zelf een krant uit te geven: De Dag. Schröder werd hoofdredacteur, en nam in zijn kielzog een stoet journalisten van de Telegraaf mee. Volgens een advertentie had Broekhuijs ook een oude melkfabriek gekocht in de Pieter Aertszstraat waar de krant gedrukt zou worden. Verder dan enkele (elders gedrukte) proefnummers is het nooit gekomen: Broekhuijs ging failliet. De villa werd wederom geveild.

In 1924, terug in Rotterdam, begon Broekhuijs een loterij volgens het 'sneeuwbalsysteem': een klassiek piramidespel waarvoor hij in 1925 gearresteerd werd. Hij overleed in 1926 aan een hartaanval.

Deel van Willemspark

Sophialaan 1-3

Datering:: 1922
Ontwerp:: Wilde, G. de
Bouwstijl:: Amsterdamse School
Oorsponkelijke functie:: Villa
Status:: Rijksmonument (505187)

Bronnen & links:

Monumenten Inventarisatie Project
Veilingen: Algemeen Handelsblad 5-7-1921, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; De Tijd 8-1-1924, (Delpher) resolver.kb.nl/…
Bank: Maasbode 25-9-1922, (Delpher) resolver.kb.nl/…
Broekhuijs, De Dag: Het Nieuws van den Dag voor Ned.Indië 20-6-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; NRC 22-6-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; Leeuwarder Courant 31-8-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; ZL nr 2, jrg 3 2003-2004, www.dbnl.org/… ; Roel Janssen (2010): Het is geen goud al wat er blinkt! samenwerken.verzekeraars.nl/… (pdf); Guus van Veldhuizen (1999): Beelden van Broekhuijs. In Rotterdams Jaarboekje 1999, rjb.x-cago.com/… (pdf)

Laatste wijziging:

januari 2018