Nicolaaskerk, Prins Hendrikkade 76

Selecties van bouwwerken

Gereedschap

De r.-k. Sint-Nicolaaskerk, officieel de Heilige Nicolaas Binnen de Veste. Rechts ervan, op nummer 73, staat de pastorie.

Slechts één aannemer schreef in op de aanbesteding: de firma Hendriks uit Oss. Die kreeg na enkele dagen beraad de opdracht.

Het gebouw, een driebeukige kruisbasiliek met twee torens en een koepel, loopt door tot aan de Oudezijds Kolk. De hoogte is desondanks groter dan de diepte. Bleys bouwde in de stijl van de neorenaissance, met allerlei barokelementen. Hij week daarmee af van de mede door Cuypers ingezette katholieke gewoonte om in de stijl van de neogotiek te bouwen.

Van binnen is de kerk rijk gedecoreerd, geheel in de katholieke traditie. De muurschilderingen zijn gemaakt door Jan Dunselman. Bleys ontwierp in 1890 ook het Maria-altaar.

Er is allerlei beeldhouwwerk van Emil Van den Bossche, onder meer het Christusbeeld in het roosvenster boven de ingang.

Nicolaas is de patroonheilige van Amsterdam. De Oude Kerk, van origine katholiek maar ingenomen door protestanten na de Reformatie in de 16e eeuw, was ook een Sint-Nicolaaskerk. De katholieken gebruikten vervolgens een tijd lang een schuilkerk aan de Oudezijds Voorburgwal, die eveneens Nicolaas als schutspatroon kreeg. In de negentiende eeuw werd dat kerkje te klein. De pastoor, Van Born, kocht tussen 1863 en 1881 panden aan de Prins Hendrikkade om er een nieuwe Nicolaaskerk te kunnen bouwen. Na de ingebruikname in 1887 van de kerk van Bleys werd het oude schuilkerkje al snel museum Onze Lieve Heer op Solder.

De Nicolaaskerk kreeg in 2012 de ere-status van basiliek, "Basilica Minor", als 24ste in Nederland.

Nicolaaskerk. Prins Hendrikkade 76