• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: maart 2015. Zicht op de voorgevel aan de Nes, na de sloop van het Fortisgebouw aan het Rokin. Het rechterdeel is van de gaarkeuken uit 1913; links het bredere kantoordeel.
    Afbeelding uit: oktober 2022. Links is de Pieter Jacobszstraat, rechts de Nes. De vraagprijs voor het te koop staande appartement (2 kamers, 76 mĀ²) was ā‚¬ 570.000.
    Afbeelding uit: oktober 2022. Het sterk gewijzigde onderstuk, waar voorheen de ingang van het restaurant was.
    Afbeelding uit: juli 2014. Gevel in de Nes.
    Afbeelding uit: juli 2014. De gevel in de Pieter Jacobszstraat.
    Afbeelding uit: 1912. Situatie. Op de plek van de gearceerde delen kwam de gaarkeuken.
    Afbeelding uit: 1912. Ontwerp van de gevels aan de Nes (links) en de Pieter Jacobszstraat.

    Voormalige volksgaarkeuken van de "Vereeniging tot Uitbreiding en Instandhouding van Volksgaarkeukens", een initiatief uit 1870 van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. Met enkele bovenwoningen en een dienstwoning.

    Het zijn eigenlijk twee gebouwen: een deel op de hoek en daaromheen een min of meer L-vormig deel. De top van de L was het rechter deel van de gevel aan de Nes. Daar was de entree van het restaurant van de gaarkeuken. Het gebouw een eind het bouwblok in, en sloot aan op Pieter Jacobszstraat 4-8 waar de keuken was.

    Het deel op de hoek was een kantoorpand. Opdrachtgever en architect zijn ons niet bekend. Wel bekend is dat het in 1914 te koop werd aangeboden als een nieuw gebouwd koopmanshuis met ruim 400 mĀ² vloeroppervlakte. Vanaf 1916 werd het gebruikt door de firma Nauta & Haagen, een fabrikant van clichĆ©s voor gebruik in de grafische industrie.

    De gaarkeuken werd in juni 1913 geopend. Directeur Cleypool kon toen de dienstwoning betrekken. Het restaurant bood plek aan honderd gasten, die hier voor een gering bedrag een voedzame maaltijd konden krijgen.

    Daar naar de Nes brengen we u even, naar het frissche, fleurige geveltje van de derde volksgaarkeuken, naar de lichte, vroolijke ruimte vol wit-gedekte tafeltjes en veel bontgekleurde borden langs de tonige muren.

    Dit restaurant was de opvolger van de gaarkeuken in de Pijlsteeg. Er waren ook keukens in de Spuistraat en in de Utrechtsedwarsstraat; in 1927 werd een vierde restaurant geopend aan de Overtoom.

    In 1937 werden alle gaarkeukens behalve die in Spuistraat gesloten. De panden werden verkocht. Het gebouw in de Nes werd eigendom van Nauta & Haagen, die het lieten samenvoegen met hun kantoorpand. Daarbij werd in 1939 een deel aan de Pieter Jacobszstraat verbouwd naar een ontwerp van bureau Scheerboom.

    Nauta & Haagen vertrok in circa 1988 naar de Hogehilweg in Zuidoost. Het complex hier aan de Nes werd vervolgens verbouwd tot een 15-tal woningen, naar een ontwerp van bureau Dautzenberg & De Jong. Het deel van Scheerboom aan de PJ-straat werd daarbij geheel vervangen door nieuwbouw.

      Nes 31, Pieter Jacobszstraat 4-8

      Datering:
      1913
      Ontwerp:
      Gendt, Gebr. Van
      Bouwstijl:
      Oorsponkelijke functie:
      Gaarkeuken
      Status:
      -
      Bronnen & links:
      Laatste wijziging:
      oktober 2022

      Er zijn 2 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

      Toon afbeeldingen Stadsarchief (2)

      Zoeken