Leidsestraat 103-109

Hoekpand Leidseplein - Leidsestraat. Het werd gebouwd voor modehuis Maison De Vries, dat overkwam van Leidsestraat 83-93.

Grondlegger van Maison De Vries was Simon Isaac de Vries (Leeuwarden 1825 - Hoorn 1916), een Joodse ondernemer uit Hoorn. Hij bouwde een waar modeconcern, met vestigingen behalve in Hoorn en Amsterdam ook in Tilburg en Soerabaja, en een atelier op de Overtoom. De Amsterdamse vestigingen werden geleid door drie van zijn zonen.

Maison De Vries sloot in 1936 de deuren. Na drie jaar leegstand opende in 1939 op de parterre een passage- en vrachtkantoor van de KLM. Het passagekantoor, waar men vliegreizen kon boeken, zat al vanaf 1921 aan het plein, in een houten gebouwtje op het Kleine-Gartmanplantsoen.

Enkele verdiepingen werden vanaf 1939 gebruikt door modewinkel C.A. Volk, die overkwam van het Koningsplein. Volk kreeg in 1941 een Duitse beheerder en werd in 1942 geliquideerd.

Architect Jacot werkte voor dit gebouw samen met A.H. Zinsmeister (1867-1928). Jacot ontwierp eerder het pand van Maison De Vries op de hoek Kalverstraat-Taksteeg. Ook het pand van concurrent Hirsch aan het Leidseplein is van zijn hand.

Niet iedereen was enthousiast over het nieuwe pand van Jacot. In het Bouwkundig Weekblad verscheen de volgende cynische bespreking:

Wanneer men over het Leidscheplein te Amsterdam loopt, merkt men dadelijk in de hoofdstad van het land der Schoonheidscommissies te zijn. Want een leelijker gedrocht dan het aan dit plein verrezen mode-„paleis” van de firma Maison de Vries, kan voor de noodzakelijkheid van een schoonheidscommissie moeilijk getuigen. Deze façade van zandsteen uit den zak, is het jongste product van den architect A. Jacot, den bouwmeester van het beroemde Hôtel Atlanta, waarvan het ontwerp voor de tweede maal door de Schoonheidscommissie finaal is afgekeurd. De couranten spreken van het nieuwe mode-paleis, maar zij doen den paleizen werkelijk geen eer aan, dit rare, leelijke toestel, met zoo'n mooi woord te betitelen. Want zoo'n 12-pootige stellage, waartusschen 11 ietwat buikige puien zijn opgehangen, en waarop een vervelend stijf leien dak staat te waggelen, is toch waarlijk geen bouwwerk meer. Men zegt van zoo iets dat het is geïnspireerd op een Franschen stijl, die in 't bijzonder als Lodewijk XV-stijl wordt aangemerkt, maar een schooljongen kan toch al zien, dat de delicatesse, de elegance en de aristocratische voornaamheid van dien genoemden Franschen stijl in dit logge, grove en burgerlijke prutswerk glad en al zoek is.

Leidsestraat 103-109, Leidseplein 1-3

Datering:

1921

Ontwerp:

Jacot, A.

Bouwstijl:

Traditionalisme

Oorsponkelijke functie:

Warenhuis

Status:

Gemeentelijk monument

Bronnen & links:

• Monumenten Inventarisatie Project
• Citaat: J.P. Mieras, Bouwkundig Weekblad 13, 26 maart 1921.
• Komst KLM en Volk: De Tijd 16-4-1939, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Over S.I. de Vries: Hoornsche Courant 30-1-1915, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; Telegraaf 14-11-1916, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; Nieuw Israelietisch Weekblad 17-11-1916, (Delpher) resolver.kb.nl/…

Laatste wijziging:

april 2024

• A. Jacot

• Joods erfgoed
• Textiel en kleding
• Winkels

• Traditionalisme

• Kalverstraat 125-129 e.o.
• Koningsplein 16-20 e.o.