• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: augustus 2012.
    Afbeelding uit: augustus 2012.
    Afbeelding uit: oktober 2011.
    Afbeelding uit: december 2018. Een plaquette naast de ingang herinnert aan Taeke Ferwerda en Siebren van der Baan, predikant en koster van de kerk, die in september 1944 door de bezetter werden vermoord.
    Afbeelding uit: 1890. Gepubliceerd in De architect, eerste jaargang nr. 1, 1890. Bovenin staat "Ned:Ger:Kerk (Doleerende)", onderin "Amsterdam".
    Afbeelding uit: maart 2021. Kansel en orgel.
    Afbeelding uit: maart 2021.
    Afbeelding uit: maart 2021. Wastafel in de hal.

    Keizersgrachtkerk, gebouwd voor de Nederduitsche Gereformeerde Gemeente (dolerend) van Abraham Kuyper. Kuyper en zijn volgelingen hadden zich in 1886 afgescheiden van de Nederlandse Hervormde Kerk. Die afscheiding werd de Doleantie genoemd; vandaar dat de kerk ook bekend staat als Doleantiekerk.

    Tegelijk met deze kerk waren nog drie gebouwen voor dolerenden in aanbouw: Raamkerk (Hugo de Grootkade, 1889-1964), Funenkerk (Zeeburgerstraat, 1889-1974), en de Boomslootkerk (Recht Boomssloot, 1890-1934).

    De zaal en de twee galerijen boden plek aan 1700 kerkgangers. De bouwstijl wordt ook wel als neo-Venetiaans omschreven, onder meer vanwege het kleurgebruik.

    Kuyper was zelf voorzitter van de bouwcommissie. Er werd een aantal eisen opgesteld waaraan het ontwerp moest voldoen. Opmerkelijk is dat de gezindte van de architect geen rol speelde. Onder gereformeerde architecten was er echter wel onvrede met de keuze voor de doopsgezinde vader G.B. en zoon A. Salm. Het ontwerp van Salm had de door het kerkbestuur (de Kerkelijke Kas) uitgeschreven prijsvraag gewonnen. Andere uitgenodigde architecten waren J.W. Meijer, Tj. Kuipers en A.L. van Gendt.

    De Standaard, de krant van de gereformeerden, sprak van een Engels-gotische stijl en stelde dat de architecten zich hadden laten inspireren door "de algemeen zo hoog geprezen stichting van Dr. Schmidt te Weenen". Bedoeld werd waarschijnlijk Friedrich von Schmidt, die verschillende kerken in Wenen heeft ontworpen. Om welke kerk het hier ging is ons niet bekend (vermoedelijk de eveneens neogotische Maria van de Overwinning); wel dat alle kerken van Von Schmidt katholieke kerken waren.

    De krant was gematigd positief over de kerk. De kerkzaal maakte een 'aangename en verheffende indruk'. Wel werd het als een fout gezien dat de voorgevel niet een paar meter hoger was gemaakt: "hij wordt nu te zeer door den hoogen gevel van het belendend perceel gedrukt".

    De woning van de koster was in het souterrain. Achter de kerk, in de Kerkstraat, kwam een dienst- en schoolgebouw.

    In 1892 vond hier een fusie plaats, de Vereniging, van Kuypers Dolerende Kerk en een eerdere afscheiding. Dat werd de Gereformeerde Kerken in Nederland.

      Keizersgrachtkerk. Keizersgracht 566

      Datering:
      1888
      Ontwerp:
      Salm, G.B. & A. Salm
      Bouwstijl:
      Neogotiek
      Oorsponkelijke functie:
      Kerk
      Status:
      Rijksmonument (518347)
      Bronnen & links:
      Laatste wijziging:
      december 2021

      Er zijn 43 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

      Toon afbeeldingen Stadsarchief (43)

      Zoeken