• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: september 2007.
    Afbeelding uit: 1891. Rechts van de kerk staan nog allerlei gebouwen; die werden na de oorlog gesloopt voor de aanleg van het Mr. Visserplein.
    Afbeelding uit: juli 2011.
    Afbeelding uit: maart 2021.
    Afbeelding uit: augustus 2012.
    Afbeelding uit: juli 2013. "Quae fuit a saeclis sub signo Moysis et Aaron stat salvatori renovata illustrior aedes". De spreuk verwijst naar de schuilkerkgeschiedenis: "wat eeuwenlang onder het teken van Mozes en Aäron stond, is vernieuwd en als een roemrijker tempel aan de Verlosser gewijd".
    Afbeelding uit: Circa 1882. Op de voorgrond een plantsoen op de gedempte Leprozengracht.
    Afbeelding uit: december 2023. Het beeld van de Salvator, op het fronton.
    Afbeelding uit: december 2023. Beeld van de heilige Franciscus, in een nis boven de hoofdingang.
    Afbeelding uit: november 2011. Mozes, met stenen met de nummers van de tien geboden. Net als het beeld van Aäron is het afkomstig uit de schuilkerk. 
Achterzijde, aan de Jodenbreestraat.
    Afbeelding uit: november 2011. Aäron, met wierookvat. Volgens Numeri 16:46-50 voorkwam hij met de wierook dat veel mensen besmet zouden worden met een plaag. 

Achterzijde kerk, aan de Jodenbreestraat.
    Afbeelding uit: november 2011. Melchisedek, een figuur uit de Bijbel. Beeld gemaakt door de Vlaamse beeldhouwer J.B. de Cuyper. Achterzijde kerk, aan de Jodenbreestraat. Het beeld wordt door een net beschermd tegen vogels en vooral hun uitwerpselen.
    Afbeelding uit: juli 2013. Het altaar.
    Afbeelding uit: juli 2013. De preekstoel, gemaakt door de Antwerpenaar Jean Baptiste de Cuyper. De vrouwenfiguren verbeelden geloof, hoop, liefde en boetvaardigheid.
    Afbeelding uit: juli 2013. "Jesus wordt van zijne kleederen beroofd", een van de kruiswegstaties van Van den Bossche. Franse kalksteen omlijst door Italiaans marmer.
    Afbeelding uit: september 2019. In de zijgevel is een plaquette aangebracht ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Decembermoorden in Suriname in 1982.
    Afbeelding uit: 1856. In het roze het werkgebied van de kerkparochie ron 1856. Het omvatte ook een deel van de Plantage.
Bron afbeelding: SAA, bestand KAVA00073000001.

    De Sint Antonius van Padua, een rooms-katholieke kerk die beter bekend is als de Mozes en Aäronkerk. Het is een driebeukige hallenkerk met twee fronttorens en een imposant portiek van de Ionische orde.

    De kerk staat op de plek waar eerder in de huizen Mozes en Aäron een schuilkerk was. De nieuwe kerk werd daar min of meer over heen gebouwd. De naam van de schuilkerk ging over op de nieuwe kerk.

    Oorspronkelijk stond de voorzijde aan een gracht, de Houtgracht. Die werd in 1882 gedempt; de nieuwe straat kreeg de naam Waterlooplein. Rechts van de kerk stonden destijds nog allerlei panden, waaronder de pastorie; die werden in de 20e eeuw gesloopt om het Mr. Visserplein mogelijk te maken.

    Het is een waterstaatskerk: gebouwd onder toezicht van ingenieurs van Rijkswaterstaat, en met geld van de rijksoverheid.

    De kerk werd ingewijd op 26 oktober 1841 door de geestelijke Cornelius Ludovicus baron de Wijkerslooth, titulair bisschop van Curium, een plaats op Cyprus. In Nederland waren destijds nog geen bisschoppen of bisdommen zoals we ze nu kennen: de bisschoppelijke hiërarchie werd pas in 1853 hersteld. Voor het consacreren van kerken was echter wel een bisschop nodig, zodat het handig was dat er iemand als De Wijkerslooth was.

    Architect T.F. Suys (1783-1861) was een Zuid-Nederlander (Oostende) die in 1820 door Willem I tot docent bouwkunde aan de (Amsterdamse) Academie van Beeldende Kunsten was benoemd. De Belgische koning Leopold I benoemde hem na de Belgische revolutie van 1830 tot hofarchitect. Zijn ontwerpen zijn vrijwel zonder uitzondering neoclassicistisch.

    Boven de hoofdingang staat een beeld van de heilige Franciscus. In het frontispice is het wapen van de Franciscanen aangebracht. Het grote beeld midden op het frontispice werd in 1850 geplaatst. Het is gemaakt in het atelier van de gebroeders De Cuijper in Antwerpen en toont de Salvator, oftewel Zaligmaker der wereld, met een wereldbol in de linkerhand. Zes tegelijk geplaatste beelden zijn inmiddels verdwenen. Op de hoeken van het frontispice stonden de apostelen Petrus en Paulus, en op de hoeken van de torens kleinere beelden van de vier evangelisten.

    Het atelier van de beeldhouwers Van den Bossche en Crevels kreeg in 1901 de opdracht voor een nieuwe kruisweg, een reeks voorstellingen van de laatste dagen van Christus. Die werd in 1921 ingewijd, kort voordat Van den Bossche overleed.

      Mozes en Aäronkerk. Waterlooplein 207

      Datering:
      1837-1841
      Ontwerp:
      Suys, T.F.
      Bouwstijl:
      Neoclassicisme XIXA
      Oorsponkelijke functie:
      Kerk
      Status:
      Rijksmonument (6305)
      Bronnen & links:
      Laatste wijziging:
      december 2023

      Er zijn 54 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

      Toon afbeeldingen Stadsarchief (54)

      Zoeken