• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: december 2012.
    Afbeelding uit: maart 2023.
    Afbeelding uit: 1857. Prent van een onbekende maker.
    Afbeelding uit: december 2011.
    Afbeelding uit: juli 2011. Links de observatietoren.
    Afbeelding uit: juli 2011.
    Afbeelding uit: juni 2014. De traveeƫn met de ingangen aan het Kadijksplein.
    Afbeelding uit: Circa 1885. Op de voorgrond de voorloper van de huidige ophaalbrug.
    Afbeelding uit: juni 2014. Enkele van de vele glas-in-loodramen in het gebouw.
    Afbeelding uit: juni 2014. Raam uit 1923 in het trappenhuis, met provinciewapens.
    Afbeelding uit: juni 2014. Raam met namen en vlaggen van de rederijen die de uitbreiding van de school in 1921-1923 mogelijk maakten.
    Afbeelding uit: juni 2014. Deze plaquette in een van de trappenhuizen noemt de rederijen die de uitbreiding van 1921-1923 mogelijk maakten en de leden van het toenmalige bestuur van de Zeevaartschool.
    Afbeelding uit: juni 2014. De ingang aan de Nieuwevaart.
    Afbeelding uit: november 2020. Op het Kadijksplein staat het beeld "Zeeman" (1980), gemaakt door Joost Barbiers.

    Het Zeemanshuis was een tijdelijke verblijfplaats voor zeelieden. Het werd in de 19de eeuw opgericht om de zeelui een alternatief te bieden voor de louche slaaphuizen rond de Zeedijk, waar ze vaak een groot deel van hun gage moesten betalen. In het Zeemanshuis kregen maximaal zestig zeevarenden een keurige eenpersoonskamer.

    De initiatiefnemers waren 15 Amsterdammers actief in handel en scheepvaart, verenigd in het College Zeemanshoop.

    Er werd aanvankelijk ook les gegeven in vaardigheden zoals touwen splitsen, en er was een kantoor van de stedelijke Spaarbank waar de zeemannen hun geld veilig konden onderbrengen.

    Sevenhuysen leverde het eerste ontwerp, maar nadat hij de stad verliet en de aannemer failliet ging, werd het werk overgedragen aan Godefroy. Die paste het ontwerp aan en leidde de bouw.

    Gezien vanaf het Kadijksplein is het gebouw enkele malen naar achteren uitgebreid.

    Het werd in 1915 verbouwd onder leiding van architectenbureau Baanders, om het beter geschikt te maken voor de Zeevaartschool. Feitelijk was die opleiding voor stuurlui er al sinds 1859 actief. De verbouwing omvatte ook het aanbrengen van een extra verdieping. Het aantal kamers werd nu 73, waaronder 20 voor officieren.

    In 1921-1923 volgde een forse uitbreiding waarbij het gebouw verdubbelde in omvang, ook nu naar ontwerp van bureau Baanders. Het aantal kamers nam toe tot 145, waarvan 47 voor officieren. Voor de school waren er 12 leslokalen, diverse vaklokalen en een gymzaal.

    In 1935 werd het opnieuw verbouwd door bureau Baanders, nu om het in te richten voor de Electrotechnische School die overkwam van de Voormalige Stadstimmertuin. De Zeevaartschool was toen ingetrokken bij de Kweekschool voor de Zeevaart, aan de overkant van de Schippersgracht. De ETS vertrok eind jaren '50 naar een nieuw gebouw aan de Spaklerweg.

    Het gebouw sloot in 1985 de deuren, toen in het nabijgelegen Oostelijk Havengebied praktisch geen havenactiviteit over was gebleven. In dat jaar opende een nieuw, bescheiden Seamen's Center in het Westelijk Havengebied.

    Oorspronkelijk zaten op de hoektorens balustrades; die zijn bij een van de verbouwingen door Baanders verdwenen. Daardoor en door de extra verdieping ging het oorspronkelijk castellum-achtige uiterlijk verloren.

    Tegenwoordig is het complex in gebruik bij een christelijke missie-organisatie. Die organiseert er trainingen en biedt er tijdelijk onderdak aan cursisten.

      Zeemanshuis. Kadijksplein 17-18, Nieuwevaart 2-3

      Datering:
      1856-1857
      Ontwerp:
      Godefroy, A.N. & A.J. Sevenhuysen
      Bouwstijl:
      Eclecticisme, sober
      Oorsponkelijke functie:
      Zeemanshuis
      Status:
      Gemeentelijk monument
      Bronnen & links:
      Laatste wijziging:
      juli 2017

      Er zijn 258 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

      Toon afbeeldingen Stadsarchief (258)

      Zoeken